Jak oskarżyć lekarza i szpital o błąd medyczny?

11.10.2020 | Autor: Kancelaria prawna UBI IUS
Jak oskarżyć lekarza i szpital o błąd medyczny?

Prawo cywilne określa, że błąd medyczny to działanie (postępowanie) sprzeczne z wiedzą i nauką medyczną, która jest dostępna dla lekarza.

Na czym polega błąd medyczny?

Postępowanie to zarówno konkretne działanie, jak i zaniechanie, dlatego za najczęstsze błędy medyczne uznaje się: postawienie błędnej diagnozy, zaniechanie w diagnostyce lub w leczeniu, błędny dobór sposobu leczenia, niewłaściwie lub błędnie przeprowadzone zabiegi, używanie niesprawnego lub uszkodzonego sprzętu, aparatury medycznej, przepisywanie nieodpowiednich środków i leków, niewłaściwe sposoby rehabilitacji albo opieki stosowanej wobec pacjenta w czasie pobytu w oddziale służby zdrowia.

Na personelu szpitala lub placówki medycznej spoczywa też odpowiedzialność z tytułu zakażeń (np. żółtaczką, gronkowcem) nabywanych przez pacjentów na oddziałach szpitalnych, a także z tytułu nieodpowiedniego, niedbałego lub niepełnego informowania pacjenta o ewentualnych skutkach ubocznych i powikłaniach związanych z podejmowanym leczeniem. Sytuacja dotyczy też zupełnego zaniechania przekazywania tego typu informacji.

W jakich przypadkach i od kogo można ubiegać się o odszkodowanie?

Warunkiem uzyskania odszkodowania z tytułu błędu medycznego jest dowiedzenie, że personel medyczny nie postępował zgodnie z przyjętymi obecnie wskazaniami wiedzy medycznej, a także, że jego działanie w konkretnych okolicznościach było nieprawidłowe, czyli miało charakter zawiniony. Zarówno w przypadku procedur stosowanych przez placówki medyczne, ośrodki zdrowia, jak i samych lekarzy prawo wymaga szczególnej dyscypliny i profesjonalizmu, a reguły odpowiedzialności w takich wypadkach są bardzo rygorystyczne. Nawet nieumyślne niedbalstwo lub lekkomyślność przesądzają wówczas o winie.

Najczęściej odpowiedzialność za popełniony błąd medyczny spoczywa na lekarzu, który się go dopuścił. Na ogół jednak procedury medyczne przeprowadzane są w szpitalu lub w innej jednostce służby zdrowia, gdzie zatrudniony jest taki lekarz. Nieraz do błędu przyczyniają się też inne osoby z personelu, których wspólne działania doprowadzają do niepożądanej sytuacji. W takich wypadkach odpowiedzialnością cywilną obciążony jest zarząd bądź inne władze prowadzące przychodnię, oddział, centrum medyczne.
Najmniej sprzyjającą ubieganiu się o odszkodowanie sytuacją jest ta, kiedy pacjent leczy się różnych lekarzy i w różnych placówkach – wtedy ustalenie odpowiedzialności cywilnej za popełniony błąd medyczny bywa bardzo trudne. Niestety zdarza się tak na ogół wtedy, gdy dochodzi do zakażenia szpitalnego, którego symptomy ujawniają się nawet po kilku latach od leczenia.

Jak postępować, gdy podejrzewamy, że doszło do błędu medycznego?

Najważniejsze, by zgromadzić kompletną dokumentację medyczną, szczególnie wtedy, gdy byliśmy hospitalizowani. Warto wiedzieć, że tzw. wypis, czyli karta informacyjna nie jest w tym wypadku wystarczająca i nie stanowi pełnej dokumentacji. Szpital ma bowiem obowiązek sporządzić i archiwizować cały zestaw szczegółowych informacji dotyczących pobytu pacjenta w szpitalu. Placówka musi gromadzić raporty o wdrożonych procedurach medycznych, przeprowadzonych zabiegach, a także wyniki wszystkich badań.

Warto pamiętać, że na mocy art. 26 i art. 27 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jako pacjenci mamy prawo do wglądu w dokumentację medyczną. Możemy też ubiegać się o pełną kopię dokumentacji poświadczoną za zgodność z oryginałem.
Jeśli błąd medyczny wpłynął niekorzystnie na stan naszego zdrowia, a postępowanie personelu medycznego budzi poważne zastrzeżenia, nie warto zwlekać. Trzeba poinformować prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa na naszą szkodę. Wszczęcie postępowania karnego pozwoli przede wszystkim zabezpieczyć dokumentację medyczną. Wątpliwości w kwestii zasadności zarzutów pozwolą też rozwiać opinie biegłych. W toku sprawy jako poszkodowani będziemy mogli ubiegać się o status oskarżyciela posiłkowego.

Dobrze też poradzić się innego specjalisty w określonej dziedzinie. Najlepiej, by pracował w innej jednostce ochrony zdrowia. Opinia taka, choć nie będzie opinią biegłego sądowego, umożliwi nam już na początku ocenić szanse na udowodnienie słuszności naszych zarzutów w postępowaniu sądowym. Pamiętajmy jednak, że taka opinia nie będzie w żaden sposób wiążąca dla sądu. Wyrok zostanie bowiem oparty na opinii niezależnego lekarza biegłego, którego sąd powoła z listy biegłych. Najczęściej taka opinia jest kluczowa dla spraw o zasadność zarzutu.

W jaki sposób i o jakie roszczenia mogę się starać?

Obecnie można dochodzić odszkodowania z tytułu błędu medycznego na dwa sposoby:

Postępowanie przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych

Z tej metody mogą skorzystać wyłącznie ci, u których błędy medyczne popełniono po 1 stycznia 2012 roku. W trakcie postępowania należy złożyć stosowny wniosek do komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. W ciągu 4 miesięcy komisja rozstrzygnie, czy doszło do błędu medycznego. Jeśli rozstrzygnięcie będzie pomyślne dla poszkodowanego, wówczas w kolejnym etapie ubezpieczyciel szpitala zaproponuje formę odszkodowania. Jeśli zostanie zaakceptowana, poszkodowany będzie zobowiązany zrzec się dalszych roszczeń z tytułu błędu. Jeżeli propozycja nie będzie adekwatna do poniesionych cierpień i nie przyjmiemy jej, możemy nadal ubiegać się o odszkodowanie w trybie zwykłym.

Niewątpliwym atutem tej opcji jest czas postępowania. Dodatkowo procedura skupia się przede wszystkim na obiektywnym ustaleniu zaistnienia błędu medycznego, w mniejszym zaś stopniu na kwestii winy lekarza czy pozostałego personelu.
Nie można jednak zapominać o poważnych wadach tego wariantu. Jedną z nich są górne limity odszkodowania (300 tys. zł w przypadku śmierci pacjenta, 100 tys. zł, gdy pacjent przeżył błędne leczenie). Poza tym droga ta wyklucza możliwość uzyskania renty albo innej formy przyjęcia odpowiedzialności za pojawiające się po pewnym czasie konsekwencje na zdrowiu pacjenta. Co gorsze, kwota odszkodowania uwzględnia wyłącznie skutki będące wynikiem błędu, a pomija zupełnie koszty poniesione na leczenie oraz środki i zarobki utracone w wyniku błędu medycznego przez osobę poszkodowaną.

Postępowanie tradycyjne (zwykłe)

Wariant ten opiera się przede wszystkim na przepisach kodeksu cywilnego o deliktach. Roszczenia kieruje się więc najpierw do podmiotu, który ponosi odpowiedzialność cywilną za błąd medyczny (a także jego ubezpieczyciela). Jeśli podmiot ten uchyla się od wypłaty odszkodowania, wówczas wniosek kierowany jest do sądu. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że postępowania sądowe o odszkodowania za tzw. zdarzenia medyczne charakteryzują się swoistą specyfiką. Kluczową kwestią w ich przebiegu jest opinia biegłego sądowego. To od niej w głównej mierze zależy wyrok. Jeżeli zaistnienia błędu nie potwierdzi opinia biegłego, sędzia nie uzna roszczeń. Aby uniknąć takiej sytuacji, najlepiej postępować wg zaleceń dotyczących gromadzenia dokumentacji medycznej, konsultacji ze specjalistą w danej dziedzinie z innej placówki medycznej oraz zgłoszenia sprawy do prokuratury.

Postępowanie zwykłe może zająć więcej czasu, jednak posiada wiele ważnych zalet. Można między innymi ustalić odpowiedzialność za skutki na zdrowiu na przyszłość, jeśli konsekwencje błędu medycznego ujawnią się po latach. Można też ubiegać się o rentę na zwiększone potrzeby (na rehabilitację, leczenie, specjalistyczną dietę, opiekę) albo rentę wyrównawczą. Najistotniejsze jednak, że opcja tradycyjna pozwala nam uzyskać pełną kwotę odszkodowania (bez limitów jak w wariancie poprzednim), uwzględniającą m.in. zwrot kosztów opieki, zadośćuczynienie za krzywdę, zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji (w tym również badań diagnostycznych, wizyt lekarskich i kosztów dojazdów, sprzętu ortopedycznegooraz zwrot utraconych lub pomniejszonych dochodów). Jeśli nastąpił zgon pacjenta tryb tradycyjny umożliwia wszystkim członkom najbliższej rodziny zmarłego ubieganie się o odszkodowanie, zadośćuczynienie, rentę, a także zwrotu kosztów związanych z pogrzebem.

Postępowania odszkodowawcze z tytułu błędów medycznych należą do najtrudniejszych, szczególnie że pacjentowi przychodzi zmierzyć się z dużą placówką medyczną, która dysponuje sporymi środkami. Najlepiej zdać się wtedy na pomoc specjalistów w dziedzinie prawa, jakich znajdziecie Państwo w firmie Ubi ius. Posiadamy duże doświadczenie w sprawach tego typu, więc wybierzemy odpowiednią ścieżkę dochodzenia roszczeń.

 

TELEFON
600 096 744

E-MAIL
odszkodowania@ubiius.pl

 

Dowiedz się więcej:

‹ Powrót